Nowy hit wśród opału? Drewno z jarzębiny zaskakuje swoją wartością energetyczną

W świecie drewna opałowego królują gatunki takie jak buk, dąb, grab czy jesion. Wybierane są ze względu na wysoką wartość opałową, łatwość palenia i dostępność. Jednak coraz częściej do głosu dochodzą mniej znane, „niszowe” gatunki drzew, które zaskakują swoją użytecznością. Jednym z takich kandydatów jest... jarzębina. Tak, dobrze czytasz – ta urokliwa roślina, znana głównie z dekoracyjnych czerwonych owoców, ma również potencjał jako drewno opałowe. Czy warto po nią sięgać? Jakie ma właściwości i czy rzeczywiście może konkurować z bardziej popularnymi gatunkami? Zanurzmy się głębiej w temat.

Drewno opałowe z jarzębiny – czy to w ogóle możliwe?

Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że jarzębina, czyli jarząb pospolity (Sorbus aucuparia), to drzewo, które lepiej prezentuje się w miejskich parkach czy na leśnych ścieżkach niż w kominku. Faktycznie, nie należy ona do gatunków typowo przemysłowych, a jej drewno rzadko kiedy widuje się w składach opałowych. A jednak, kiedy przyjrzymy się jej właściwościom bliżej, okaże się, że może stanowić ciekawą alternatywę wśród paliw drzewnych.

Co wyróżnia jarzębinę jako materiał opałowy?

Jarzębina to drzewo liściaste, a więc już na wstępie można założyć, że jej drewno będzie mieć lepsze właściwości opałowe niż drewno iglaste (np. sosna czy świerk). Co więcej, drewno jarzębiny jest dość twarde, zwarte i ciężkie – a to właśnie te cechy decydują o jego wysokiej wartości opałowej, czyli ilości energii, jaką można uzyskać podczas spalania.

Dla porównania: drewno buku czy dębu ma wartość opałową na poziomie 2100–2200 kWh/mp, co oznacza, że jarzębina plasuje się tylko nieco niżej, a to czyni ją całkiem sensownym wyborem.

Czy jarzębina dobrze się pali? Praktyka kontra teoria

Teoretyczne dane to jedno – a jak sprawa wygląda w praktyce? Cóż, palenie drewnem z jarzębiny to doświadczenie zaskakująco pozytywne. Odpowiednio wysuszone drewno tego gatunku:

• spala się równomiernie i długo, bez nadmiernego kopcenia,

• nie generuje dużej ilości popiołu,

• daje przyjemny, ciepły płomień,

• nie zawiera dużo żywicy, więc nie brudzi komina jak drewno iglaste.

Ale uwaga – kluczowe znaczenie ma odpowiednie sezonowanie drewna. Jarzębina, podobnie jak większość twardych liściastych drzew, potrzebuje minimum 18 miesięcy schnięcia, by osiągnąć optymalną wilgotność (poniżej 20%). W przeciwnym razie spalanie może być nieefektywne, a komin zasmolony.

"Nieznane nie znaczy gorsze – drewno jarzębinowe to perełka w opałowym świecie, którą warto odkryć" – mówi leśnik z wieloletnim doświadczeniem.

Kiedy warto sięgnąć po drewno z jarzębiny?

Nie ma co ukrywać – drewno z jarzębiny nie będzie idealne do każdego kominka. Istnieje jednak kilka sytuacji, w których może okazać się strzałem w dziesiątkę:

1. Gdy masz własny las lub działkę z jarzębiną – zamiast usuwać drzewo bez pożytku, wykorzystaj je jako źródło ciepła.

2. Do domowych palenisk, pieców kaflowych lub kominków – sprawdzi się idealnie tam, gdzie ważna jest równomierność i długość spalania.

3. Jako dodatek do innych rodzajów drewna – świetnie komponuje się z bukiem lub brzozą, zwiększając kaloryczność mieszanki.

Co więcej, jarzębina ma też tę zaletę, że jest odporna na grzyby i pleśnie, co ułatwia jej przechowywanie w nieidealnych warunkach – np. w drewnianej szopie czy pod wiatą.

Drewno z jarzębiny a ekologia – zrównoważone podejście do ogrzewania

W dobie rosnącej świadomości ekologicznej, coraz więcej osób szuka rozwiązań przyjaznych środowisku. Drewno opałowe z jarzębiny – choć niszowe – może idealnie wpisywać się w tę narrację. Dlaczego?

• To lokalne źródło energii, niewymagające transportu na długie dystanse.

• Jarzębina często rośnie jako samozasiew na nieużytkach i terenach porolnych – jej wycinka nie narusza równowagi ekosystemu.

• Dzięki swojej gęstości, drewno jarzębinowe emituje mniej dwutlenku węgla na jednostkę energii niż lżejsze gatunki.

Warto jednak pamiętać, by pozyskiwać drewno zgodnie z przepisami i zasadami ochrony przyrody. W Polsce jarzębina nie jest objęta ochroną gatunkową, ale zbiorowe wycinki powinny być konsultowane z leśnictwem.

Ile kosztuje drewno z jarzębiny? Czy opłaca się je kupować?

Tu sprawa jest bardziej złożona. Jarzębina rzadko bywa oferowana jako osobny surowiec w składach drewna opałowego, co sprawia, że trudno mówić o ustalonym cenniku. Jeśli już się pojawi, jej cena jest porównywalna z brzozą lub olchą – czyli tańsza niż buk, dąb czy grab.

Jednak największy potencjał jarzębiny tkwi w drewnozbiorze własnym – jeśli masz dostęp do drzewostanu z jarzębiną, możesz zyskać naprawdę solidne źródło opału przy minimalnych kosztach.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania o drewno opałowe z jarzębiny

1. Czy drewno z jarzębiny nadaje się do kominka?
Tak, doskonale się sprawdza w kominkach – dobrze się pali, daje dużo ciepła i nie brudzi szyby.

2. Jak długo musi schnąć drewno z jarzębiny?
Minimum 1,5 roku. Optymalnie – 2 lata na przewiewnym, suchym miejscu.

3. Czy jarzębina ma żywicę?
Nie, to drewno liściaste, więc zawartość żywicy jest znikoma.

4. Czy drewno jarzębinowe nadaje się do pieców CO?
Tak, ale najlepiej mieszać je z innymi gatunkami o wyższej kaloryczności.

5. Czy jarzębina nadaje się na drewno rzeźbiarskie?
Tak, ale to temat na osobny artykuł – ma ładny, zwarty rysunek.

6. Czy warto inwestować w drewno z jarzębiny?
Zdecydowanie tak – zwłaszcza jeśli masz dostęp do niego lokalnie i chcesz zdywersyfikować źródła opału.

czy drewno z jarzębiny to strzał w dziesiątkę?

Jarzębina jako drewno opałowe to przykład na to, że nie wszystko, co mniej znane, musi być gorsze. Odpowiednio przygotowane, wysuszone i używane z głową drewno z jarzębiny potrafi dorównać klasykom opału – a przy tym jest bardziej ekologiczne i często po prostu... tańsze. Jeśli więc szukasz alternatywy dla buku czy grabu, chcesz spróbować czegoś nowego i cenisz lokalne rozwiązania – daj szansę jarzębinie. Może się okazać, że to właśnie ona ogrzeje Twój dom zimową porą.